"Tacy byliśmy jeszcze wczoraj... ziemia tarczyńska na starej fotografii" (album tom 1, 2012 r.)

Fotografia, której dzieje sięgają połowy XIX wieku, odgrywa do dziś niebywałą rolę. W wieku XX towarzyszyła człowiekowi na każdym kroku. Utrwalała dla potomności zarówno ludzi, jak i wszystko, co ich otacza. To dzięki fotografiom możemy odtworzyć przeszłość i „wskrzesić” tych, którzy odeszli. Świat się zmienia, ale uwiecznione na starych kliszach obrazy można przywołać na nowo. Zobaczyć jeszcze raz postacie, miejsca i rzeczy. Ileż wzruszeń wywołują zdjęcia bliskich i przyjaciół , miejsc dzieciństwa czy ulubionych krajobrazów. Dlatego każdy pieczołowicie przechowuje w albumach wizerunki zachowane na małych kartonikach – kiedyś w odcieniu sepii, potem czarno-białe , w końcu kolorowe.

Choć zmieniały się i zmieniają techniki robienia zdjęć ,ich obróbki czy sposoby gromadzenia – idea pozostaje ta sama – chęć utrwalenia tego, co przemijalne. Jakże często zdarza się nam żałować tych zgubionych, zniszczonych, czy też po prostu nie zrobionych w danym momencie ujęć. Sama możliwość sięgnięcia na chwilę po dawne fotografie staje się czymś magicznym, wydobywamy z zakamarków pamięci coś drogiego, bliskiego, tak bardzo istotnego dla zachowania tożsamości. Nie inaczej jest z pamięcią zbiorową – potrzebne są nam znaki, pamiątki pozwalające odtworzyć to, co w naszej historii najcenniejsze. Wśród wielu innych znaków materialnych i tekstów kultury swoje poczesne miejsce ma fotografia. Kolejne pokolenia miłośników zdjęć – zawodowych i amatorskich – utrwalały historię, często nawet nie zdając sobie z tego sprawy. Minione zdarzenia, zapomniane sytuacje, które kiedyś wydawały się mało istotne, dziś są znakami czasu. Życie codzienne, praca, sposoby świętowania zmieniały się z roku na rok. Jakże różne są uroczystości publiczne, religijne czy prywatne, które dzieli choćby kilka lat. Dawne budowle, wnętrza, stroje czy fryzury każą oglądającemu zastanowić się nad zachodzącymi na jego oczach przemianami. Fotografia utrwala nie tylko dobre czy chwalebne chwile. Pokazuje też to, co złe – śmierć, zniszczenia, pożary, wojenną zawieruchę, rejestruje bezmyślne usuwanie znaków przeszłości jako niemodnych i niepotrzebnych. Na fotografii odciska też swoje piętno polityka – zobaczymy na niej różne symbole i postaci związane z przemianami społeczno – politycznymi zachodzącymi na przestrzeni lat.
Trzy albumy, które chcemy oddać w Państwa ręce, to historia utrwalona w fotografii.

Pomysł wydawnictwa, które w jakiś sposób pomoże odtworzyć obraz Tarczyna i okolic oraz mieszkańców terenu, spotkał się z aprobatą wielu rodowitych i napływowych tarczynian oraz sympatyków naszego miasta i gminy. Zbieranie materiałów okazało się nie lada wyzwaniem. Początkowo wydawało się, że będzie to bardzo skromny materiał, że wizerunków wielu zdarzeń, miejsc, ludzi i rzeczy nie da się odtworzyć, że bezpowrotnie zaginęły. Kwerenda przeprowadzona w zasobach archiwalnych w kraju i za granicą, w zbiorach oficjalnych i prywatnych dała nieoczekiwany rezultat – ogromną ilość cennych zdjęć. Kolejnym problemem stało się jednak ich uporządkowanie i właściwe opisanie. Zajęło to wiele czasu – kilka lat i wymagało żmudnych poszukiwań świadków wydarzeń, konfrontowania różnych poglądów i szperania w innych źródłach. Ale na pewno było warto wykonać tę pracę, bo kilka tysięcy zgromadzonych zdjęć to materiał bezcenny, który pozwoli nam lepiej poznać małą ojczyznę, ocalić od zapomnienia okruchy jej historii.

Ze względu na wielość i różnorodność zgromadzonych materiałów fotograficznych powstaną trzy odrębne tomy pod jednym wspólnym tytułem: „Tacy byliśmy jeszcze wczoraj…” a podtytuły to:
tom I. „Ziemia tarczyńska na starej fotografii” 2012 r.
tom II. "Tarczynian portret własny” 2014 r. oraz tom III. "Traczynian portret własny"  2017 r.
tom IV. „Z dziejów tarczyńskiej oświaty” - gromadzimy materiały

Czytelnik będzie miał możliwość zobaczyć Tarczyn od początku XX wieku, a właściwie od odzyskania niepodległości po I wojnie światowej, do czasów nam współczesnych. Dziś oddajemy wszystkim miłośnikom starej fotografii I część –album poświęcony życiu codziennemu tarczynian w latach 1914 – 1990. Rozdział I gromadzi najstarsze zasoby – do 1945 roku. Kolejne pokazują Tarczyn w czasach PRL-u. Rok 1990 wydawał się naturalną datą końcową – zmiany ustrojowe w Polsce po wyborach 4 czerwca 1989 r. wywołały zmiany społeczne, gospodarcze i kulturowe, rozpoczęły nowy etap w życiu Polski, a zmiany po wyborach 27 maja 1990 r. w Tarczynie.
Podróż sentymentalna w czasie i przestrzeni, jaką zapewni Państwu powyższa publikacja, poprowadzi nas ulicami i placami dawnego Tarczyna, i drogami do niego wiodącymi. Zobaczymy zabudowę miasta sprzed lat, często z nieistniejącymi już obiektami, które fotografom udało się ocalić za pomocą obiektywu. Znajdziemy się w okolicznych dworach ziemiańskich i wiejskich chałupach, zajrzymy do wnętrza okolicznych świątyń, karczm, restauracji i fabryk. Pójdziemy na tarczyński targ , by nabyć na Rynku wszystko, co potrzebne do życia. Przejedziemy po tarczyńskim bruku, piaszczystych drogach i pierwszym asfalcie konnym wozem i bryczką, będziemy podróżować wąskotorówką i koleją mszczonowską, traktorem, starymi samochodami bądź rozklekotanymi autobusami na trasie Warszawa – Grójec. Ale przede wszystkim przewiną się przed naszymi oczyma twarze dawnych mieszkańców Tarczyna i okolic. Przypomnimy sobie nie tylko ich wygląd, ale pracę i funkcje , które pełnili, pasje i rozrywki. Księży, strażaków, milicjantów, nauczycieli, politycznych notabli i zwykłych mieszkańców naszej ziemi – ziemian, chłopów, robotników, kupców.

Niektórych Książka zaprowadzi nas do szkoły, strażnicy, młyna, starej piekarni, na dancing i na próbę chóru czy zespołu tanecznego. Zagramy z chłopakami z Tarczyna w piłkę i pójdziemy z przyjaciółmi na spacer. Przypomnimy sobie również wiele ważnych dla tarczyńskiej ziemi wydarzeń – ślubów i pogrzebów , uroczystości kościelnych i państwowych, otwarć różnych obiektów. Nie ominie nas uczestnictwo w partyjnych zebraniach, socjalistycznych wiecach i pochodach pierwszomajowych , ale obok zobaczymy również na zdjęciach duszpasterską wizytę biskupią czy procesję Bożego Ciała. Jak to w życiu – wszystkiego po trochu.

Nie wszystko udało się odtworzyć, na pewno nie dotarliśmy do wszystkich fotografii , które mogły zasilić te zbiory, ale efekt i tak wydaje się imponujący. Zachęcamy jednak wszystkich do dalszego poszukiwania, gromadzenia starych zdjęć i przekazania ich do kolejnych albumów. Zapraszamy do kupna I tomu dla siebie, rodziny i przyjaciół. Pochylmy się nad starymi fotografiami, zadumajmy nad naszą przeszłością i przekażmy swoją wiedzę młodym. Nie tylko naród, ale i każda lokalna społeczność umiera ,tracąc pamięć i tożsamość – więc my pamiętajmy.